Fluor – szkodliwy czy nie? Jak to z nim jest i czy powinien być w paście do zębów?

Jak to jest z tym fluorem?

W latach 80. i 90. XX wieku fluoryzacja była powszechnie stosowanym zabiegiem w szkołach i gabinetach dentystycznych. Co więcej, wiele krajów na całym świecie dodawało fluor do wody pitnej, uznając go za substancję o korzystnym wpływie na zdrowie jamy ustnej i ogólną kondycję zębów. Jednak czy obecne wątpliwości co do tego zabiegu i jego potencjalnych skutków świadczą, że fluor może nie być tak zdrowy, jak wcześniej sądzono?

Przede wszystkim warto podkreślić, że mimo wielu lat badań i starań, nadal nie znamy w pełni wpływu fluoru na ludzki organizm. Początkowo uważano, że fluor wzmacnia szkliwo zębów i zmniejsza ryzyko próchnicy. Jednak z upływem czasu pojawiły się obawy dotyczące potencjalnych szkodliwych skutków fluorowania, zwłaszcza w przypadku dzieci, gdzie podawanie fluoru w nadmiarze może być szkodliwe dla rozwijającego się organizmu.

Wpływ fluoru na zęby

W latach 80. i 90. XX wieku, fluoryzacja, czyli proces dodawania fluoru do wody pitnej i produktów do higieny jamy ustnej, uważana była za kluczowy środek w walce z próchnicą zębów. Niemniej jednak, z biegiem czasu pojawiły się poważne obawy związane z nadmiernym spożyciem fluoru, co skutkowało pojawieniem się charakterystycznych objawów fluorozy, takich jak kredowe lub brązowawe plamy na przednich zębach oraz nadżerki szkliwa. Te pierwsze sygnały ostrzegawcze wskazywały, że fluoryzacja, choć jest korzystna w umiarkowanych ilościach, może stać się szkodliwa przy nadmiernej ekspozycji.

Obecnie wiemy, że nadmiar fluoru może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych. Z tego powodu fluoryzacja zębów nie jest już tak powszechnie stosowana jak dawniej, zarówno w placówkach edukacyjnych, jak i gabinetach dentystycznych. Warto również zwrócić uwagę, że wiele produktów do higieny jamy ustnej, takich jak pasty do zębów, nadal zawiera fluor. W konsekwencji czego istnieje ryzyko przedawkowania tego składnika, zwłaszcza w przypadku dzieci. Dlatego ważne jest, aby być świadomym i kontrolować ilość fluoru, z jaką organizm jest narażony, dbając jednocześnie o zdrowie zębów.

Nadmiar fluoru w organizmie 

Na nadmiar fluoru najbardziej podatne są dzieci i młodzież. Ze względu na to, że wciąż rosną i rozwijają się ich organizmy, są delikatniejsze i przedawkowanie fluoru wywiera na nie znacznie większy wpływ. Jednak zbyt duża dawka fluoru nie pozostaje także bez znaczenia dla organizmu osób dorosłych. Z powodu fluoryzowania wody kranowej, które w wielu krajach ma miejsce, przedawkowanie szkodliwego fluoru jest możliwe i ma negatywny wpływ na cały organizm.

Nadmiar fluoru może prowadzić do wystąpienia fluorozy, czyli poważnych zmian w szkliwie zębów. W zależności od stopnia zaawansowania choroby, objawia się ona jako białe lub brunatne plamy na zębach. W dalszym etapie mogą pojawić się ubytki w szkliwie, a w zaawansowanych przypadkach może dojść nawet do zniekształceń zębów. Fluoroza nie ogranicza się jedynie do zębów – może wpłynąć na kości organizmu, prowadząc do zwapnienia więzadeł, usztywnienia kręgosłupa, dolegliwości kostno-stawowych oraz ograniczenia ruchomości stawów. W skrajnych przypadkach, spożycie fluorku w ilości przekraczającej 4 mg na kilogram masy ciała może spowodować zatrucie, objawiające się wymiotami, silnym bólem brzucha, biegunką, zaburzeniami czynności serca oraz oddychania. Dlatego kontrola ilości przyjmowanego fluoru jest niezwykle istotna dla zachowania zdrowia.

Fluor a zdrowie

Nadmiar fluoru w organizmie może objawiać się na różne sposoby. Przede wszystkim, fluor ma zdolność kumulowania się w kościach, co może prowadzić do blokowania wchłaniania magnezu przez organizm. To z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia różnych schorzeń, takich jak nowotwory mózgu, układu kostnego czy jelita grubego. Dodatkowo, nadmiar fluoru może przyczyniać się do rozwoju i nasilenia alergii pokarmowych oraz może wpływać negatywnie na funkcjonowanie tarczycy.

Szczególnie niebezpieczne jest toksyczne działanie fluoru na układ nerwowy i odpornościowy. Może on uszkadzać układ odpornościowy, co zwiększa podatność na choroby autoimmunologiczne, takie jak toczeń czy zapalenie stawów. Dodatkowo, fluor może potęgować działanie leków psychotropowych. Warto zrozumieć, że szkodliwość fluoru nie jest jedynie fikcją. Przedawkowanie fluoru może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, zwłaszcza u dorosłych.

Wpływ fluoru na organizm dziecka jest kwestią, która budzi duże obawy. Istnieje wiele potencjalnych negatywnych skutków nadmiernego narażenia dzieci na fluor, co może wpłynąć na ich rozwijający się organizm. Wśród tych skutków można wymienić:

1. Chroniczne zmęczenie: Nadmiar fluoru może prowadzić do chronicznego zmęczenia u dzieci, co może wpłynąć na ich aktywność i codzienne funkcjonowanie.
2. Obniżenie poziomu IQ: Badania sugerują, że nadmiar fluoru może wpływać na poziom inteligencji u dzieci, co jest szczególnie niepokojące, ponieważ rozwijający się mózg jest wyjątkowo wrażliwy na substancje toksyczne.
3. Obniżenie umiejętności uczenia się: Fluor może mieć negatywny wpływ na zdolność dzieci do uczenia się, co może prowadzić do trudności w szkole i nauce.
4. Letarg i depresja: Wpływ fluoru na układ nerwowy może przejawiać się w postaci letargu i depresji u dzieci, co może znacząco wpłynąć na ich samopoczucie.

Amerykański Instytut Leków i Żywności podkreśla, że granica między dawką leczniczą a toksyczną fluoru jest bardzo cienka. Dlatego warto zastanowić się, czy ryzyko narażenia dzieci na nadmiar fluoru jest warte potencjalnych zagrożeń dla ich zdrowia i rozwoju. Istnieją bezpieczne alternatywy, które pozwalają na utrzymanie zdrowych zębów bez ryzyka związanego z nadmiernym narażeniem na fluor.

Czy fluor w paście do zębów szkodzi?

Zawartość fluoru w pastach do zębów nie jest tak szkodliwa dla dorosłych, jak dla dzieci. Zwłaszcza, że najmłodsi często połykają pastę, a wraz z nią - szkodliwy fluor. Często robią to zupełnie nieświadomie, a najczęściej dlatego, że pasta po prostu ma dobry smak. Rodzice jednak nie powinni na to pozwalać. Ciężko jest upilnować dziecko nawet podczas wspólnego szczotkowania zębów. Dlatego też zalecane jest, aby dla najmłodszych wybierać pasty do zębów bez fluoru.

Ponadto narodowe agencje do spraw zdrowia zalecają, aby dzieci do siódmego roku życia stosowały wyłącznie pasty do zębów bez fluoru. Dodatkowo, w świetle coraz częściej ukazujących się informacji na temat wpływu fluoru na zęby oraz na cały organizm człowieka, warto wybierać również pasty bez fluoru dla dorosłych. O ile od dawna dostępne są pasty do zębów bez fluoru dla dzieci, o tyle dorośli jeszcze do niedawna nie mieli tak szerokiego wyboru. Jednak wiele firm, idąc za potrzebami rynku, coraz częściej wprowadza na sklepowe półki również pasty bez fluoru dla dorosłych.

Warto przez chwilę zatrzymać się podczas codziennych zakupów i zastanowić czy zachwalany w reklamach fluor, rzeczywiście jest taki wspaniały. Może jednak warto wyeliminować czynnik ryzyka i pozbyć się szkodliwego fluoru z naszych domów, dając w ten sposób bezpieczeństwo zdrowia nie tylko sobie, ale również naszym najbliższym. Wiedząc, że fluor w paście do zębów szkodzi, warto wybierać produkty pozbawione tego niekorzystnie oddziałującego na zdrowie ludzkie, składnika.