Królowe są tylko dwie - Marchewka z witaminą A
Witamina A pomaga zachować zdrowy wygląd skóry i cery, a także dobry wzrok. Jest konieczna dla utrzymania w dobrym stanie nabłonka skóry i błon śluzowych. Stosowana jest także w leczeniu raka i profilaktyce nowotworowej.
Karoten jest substancją występującą w roślinach, z której organizm wytwarza witaminę A. Czysta witamina A (retinol, alseroftol) występuje w tłuszczach pochodzenia zwierzęcego. Najwięcej witaminy A zawierają wątroba wołowa i marchew.
W marchwi występuje przede karoten (do 25mg w 100g), witaminy z grupy B, witaminy E, K, PP, związki mineralne.
Najlepiej zażywać witaminą A w postaci karotenu, ponieważ organizm wytwarza z karotenoidów tylko tyle witaminy A, ile mu trzeba, jej przedawkowanie grozi jedynie osobom spożywającym bardzo dużo wątroby lub tłustych ryb.
Co robi witamina A w organizmie?
Witamina A reguluje czynność gruczołów płciowych. Niedobór jej może powodować kłopoty z menstruacją, a u mężczyzn - z płodnością. Przypisuje się jej także ważną rolę w profilaktyce antynowotworowej.
Przypomnijmy badania na zwierzętach. Jedna grupa myszy - z rakiem - dostawała witaminę A, grupa kontrolna - nie. Wszystkie myszy z grupy kontrolnej chorowały i ginęły na raka, a z otrzymującej akseroftol, czyli witaminę A - zaledwie kilka procent. W jednym z doświadczeń (bo prowadzono je wielokrotnie dla potwierdzenia) na 24 zarażone zwierzęta, otrzymujące witaminę A, tylko 4 ujawniły symptomy choroby nowotworowej.
Hamburski profesor, W. Dontewill, odkrył, że witamina A blokuje działalność benzopirenu (związku rakotwórczego z dymu tytoniowego), przekształcając go w substancje nieszkodliwe dla zdrowia>. Stwierdził też, że w krajach, w których jest wyraźny niedobór tej witaminy (Chiny, Indonezja), rak wątroby, jelit, bywa czterdzieści razy częśtsz
W Izraelu dr Aviva Palgi przez 28 lat badała na szczurach działanie witaminy A. W 1982 r. prowadziła swoje badania w Nowym Jorku w Harwardzkiej Szkole Medycznej. Karmiła szczury tym, czym przeważnie odżywiają się ludzie. Zwierzęta nieracjonalnie żywione zapadały na te same choroby, co i my, tzn. schorzenia serca, nowotwory, nadciśnienie i wrzody przewodu pokarmowego. Więc nie zmieniając im diety próbowała, który z jej składników może pomagać w odzyskiwaniu zdrowia lub nie dopuszczać do choroby. I oto - ku zdziwieniu wielu osób - tą najskuteczniejszą bronią okazała się witamina A oraz zmniejszenie spożywanego tłuszczu.
Badania potwierdzone w Izraelu nad odżywianiem się ludności dowiodły również, że lepszym zdrowiem cieszą się te osoby, które jadają dużo owoców i warzyw bogatych w karoteny.
Dr Palgi twierdzi też, że 5000 j.m. witaminy A dziennie, czyli norma - jest zupełnie wystarczająca dla zdrowia. Ale jeśli ktoś jest chory, ta ilość bywa za mała.
Witamina A wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi, stąd tez pomaga sercu. W wielu powtarzanych doświadczeniach okazało się, że np. ryzyko nowotworów krtani jest dwa razy większe u osób, które dostarczały dziennie swojemu organizmowi tylko po 1700 j.m. tej witaminy, niż u tych, którzy otrzymywali normę (5000 j.m.). Naturalnie przez dłuższy czas.
Objawy braku witaminy A w organizmie
Do najczęściej spotykanych i najłatwiejszych do zaobserwowania należy “kurza ślepota". Wystarczy wejść z jasnego pomieszczenia do ciemnego i sprawdzić, jak długo trwa przyzwyczajanie się wzroku do widzenia w ciemności. Jeśli kilka sekund, to wszystko jest w porządku - mamy dość witaminy A. Jeśli dłużej, ponad 7-8 sek., to znaczy że mamy niedobory tej witaminy, a jeśli czas ten przedłuża się do kilkunastu sekund - trzeba szukać pomocy lekarza. Może zleci nam nie tylko odpowiednią dietę, ale i pigułki lub zastrzyki z akseroftolu.
Innym łatwym do zaobserwowania dowodem niedoboru witaminy A jest już wspomniana “gęsia skórka", poza tym światłowstręt, uczucie pieczenia pod powiekami itd. U dzieci objawami są też zahamowania wzrostu i rozwoju, bo i do tych procesów witamina A jest niezbędna.
Źródła witaminy A
Doskonałymi źródłami tej witaminy są: wątroba, żółtka jaj, owoce i jarzyny o żółtym i pomarańczowym zabarwieniu oraz ciemnozielone liście warzyw. Ponadto ekstrahuje się ją z wątroby ryb morskich - najbardziej skoncentrowanego źródła tego składnika.
Oto tabelka, która przedstawia zawartość witaminy A w niektórych produktach.
Produkt [100 g] |
Witamina A [j.m.] |
Karoten [j.m.] |
Tran |
60 000 |
|
Wątroba wołowa |
15 000 |
|
Wątroba wieprzowa |
5 000 |
|
Wątroba cielęca |
4 000 |
|
Masło |
2 000 |
|
Kiszka pasztetowa |
2 000 |
|
Ser fermentowany tłusty |
1 000 |
|
Nerki |
1 000 |
|
Ser biały pełnotł. |
800 |
|
Śmietana |
700 |
|
Twaróg |
130 |
|
Śledź |
110 |
|
Mleko |
90 |
|
Marchew |
15 000 |
|
Natka pietruszki |
13 000 |
|
Szczaw, jarzębina |
po 13 000 |
|
Szpinak |
10 000 |
|
Kapusta włoska |
5 600 |
|
Rzeżucha |
4 250 |
|
Sałata |
3 200 |
|
Śliwki suszone |
2 000 |
|
Dynia |
1 600 |
|
Pomidory |
850 |
|
Groch |
800 |
|
Grzyby kurki |
800 |
|
Brzoskwinie |
750 |
|
Morele |
700 |
|
Kapusta biała |
630 |
|
Fasolka szparagowa, zielona |
450 |
|
Śliwki świeże |
370 |
|
Jeżyny |
300 |
|
Groszek zielony |
200 |
Przepisy na sok z marchwi:
Świeży sok wyciśnięty z marchwi pity na czczo ilości 1 szklanki przez 7-10 dni to lek przeciwko glistom ludzkim i owsikom.
Świeży sok z marchwi (przynajmniej po 1 szklance dziennie) powinni pić mężczyźni cierpiący na przerost gruczołu krokowego.
Sok z marchwi działa działa ogólnie wzmacniająco i trzeba go pić w wyczerpaniu psychicznym i fizycznym.
Kataplazm z marchwi na raka: świeżą oskrobaną marchew utrzyj na tarce; gdy ze zbytecznego soku ocieknie, ogrzej gęstą miazgę, przyłóż na owrzodzenie i okryj ciepłymi chustami. Kataplazm ten okazał się skutecznem na złe rakowate wrzody, łagodził bóle, zmniejszał ropienie i cuchnięcie. Trzeba go z rana i na noc zmieniać, wrzody wymywać ciepłą wodą" (przepis z Stanisława Breyera, "Nowy lekarz domowy", Kraków 1927 s. 150-151)
Świeży sok wyciśnięty z marchwi to stare i wypróbowane przez mamy lekarstwo stosowane przy zaburzeniach trawienia u niemowląt.
Literatura:
Towaroznawstwo produktów spożywczych, pod redakcją prof. dra Aleksandra Lempki, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1970
Czy wiesz, co jesz?, Irena Gumowska, Świat Książki, Warszawa 1996
Warzywa i owoce źródłem zdrowia, Zofia czerny, Jadwiga Kowalska, Janusz Łoś, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1962
Sprawdź ofertę bestsellerów:
- Wyciskarki do soków
- Wyciskarki pionowe
- Wyciskarki poziome
- Wyciskarki Hurom
- Wyciskarki jednoślimakowe
- Wyciskarki dwuślimakowe
- Wyciskarki ręczne
- Wyciskarki do cytrusów
- Sokowirówki
- Wyciskarki z dużym otworem
Czytaj również:
- Wyciskarka Kuvings czy Hurom? Porównujemy wyciskarki wolnoobrotowe
- Wyciskarki Hurom - który model wybrać?
- Sokowirówka czy wyciskarka wolnoobrotowa? Czym się różnią? Co wybrać?
- Jaką wyciskarkę wolnoobrotową wybrać - Kompletny Poradnik
- Czy warto kupić wyciskarkę wolnoobrotową - Poznaj wszystkie wady i zalety
- Wyciskarka wolnoobrotowa pionowa czy pozioma
- Wyciskarka wolnoobrotowa a blender? Które wybrać?
- Wyciskarka Wolnoobrotowa Ranking 2022 - Jaką wybrać?